Merkez bankalari tarafindan belirlenen ve cesitli ensturmanlar araciligiyla uygulamaya gecirilen para politikalari cesitli gecis mekanizmalari ile ekonomi uzerinde etki yaratirlar. Bu politikalarin temel ekonomik gostergeler olan buyume, issizlik gibi konularda etkileri dolayli olsa da asil direk etki finansal piyasalar uzerinde gorulur.
Ornegin merkez bankasinin faizleri arttirdigini varsayalim. Buna finansal piyasalarin, ve ozel olarak hisse senedi piyasasinin tepkisi ne olur? Bu konuda yapilan calismalar bazen tartismali sonuclar dogursa da genel olarak faiz artisina karsi kisa vadede finansal piyasalarin dusus yonunde tepki verdigini soylemek mumkun. Peki piyasa oyunculari ekonomik gidisati okuyup merkez bankasinin faizleri arttiracagini onceden tahmin eder ve ekonomik kararlarini bu durumu dahil ederlerse ne olur? Iste ozaman onceden algilanan bu politikanin etkisi cok zayif kalacaktir.

Bu durumda yine goruluyor ki ''beklentiler'' buyuk bir rol oynuyor. Merkez Bankasi'nin ''beklenen'' politikalari piyasalarca onceden algilandigi icin buyuk bir tepkiyle karsilanmiyor ancak supriz hareketlere karsi piyasalarin tepkisi oldukca buyuk.

Hisse senedi piyasalarinda oyuncularin beklentileri nasil olculur? Bu konuda Kuttner'in basit ama dahiyane bir yontemi var: Vadeli islemler piyasalarindaki sozlesmelere ait fiyatlar, vade bitim tarihinde o finansal ensturmanin beklenen fiyatini verir. Ornegin bizim vadeli islemler borsasinda ''devlet ic borclanma seneti''ne ait olusan vade bitimi fiyatlar, o tarihte insanlarin endeksin hangi seviyede olmasini bekledigini gosterir. Mevzu nisbeten daha sig olan Turkiye finans piyasalari oldugunda ''kesin'' ifadelerle konusmak yanlis olur ama henuz elimizde olan bu konuda en iyi olcum araci hala vadeli islemler ve opsiyon piyasalarinda olusan sozlesme fiyatlari.

Diyelim ki merkez bankasi son oturumunda faiz oranlarini degistirmeyecegini acikladi. Ancak son yasanan dalgalanmalardan dolayi piyasa oyunculari faiz oranlarinin yukari dogru hareket edecegini bekleyerek pozisyon aldilar ve bir suprizle karsilastilar. Iste bu durumda olusan supriz'in finansal piyasalar uzerindeki etkisinin nisbeten daha buyuk olacagini bekleriz cunku fiyatlarin tum varolan bilgiyi yansittigina inaniyoruz.

Etiketler: borsa, para politikasi